Bitcoin vs Goud: welke is beter?

Bitcoin en goud investeerders hebben vaak dezelfde macro-economische mening, ondanks kunnen zij onderling niet altijd vrede bewaren. Iedere Bitcoiner zegt altijd dat Bitcoin een beter is, maar is dat ook echt zo?

Wat is Bitcoin?

Bitcoin is een virtuele valuta die in 2009 is gecreëerd door een persoon of groep met de alias Satoshi Nakamoto. Bitcoin is gebaseerd op een gedecentraliseerd peer-to-peer-systeem, transacties worden uitgevoerd zonder tussenpersoon. Er zijn geen banken bij betrokken, weinig tot geen transactiekosten en transacties zijn bijna onmiddellijk. Transacties worden geverifieerd door ‘nodes’ en het netwerk gebruikt een openbaar grootboek dat de ‘Blockchain’ wordt genoemd om transacties vast te leggen. Er is geen centrale opslagplaats of beheerder.

Hoe begon het gevecht met goud?

In maart 2014 bracht de IRS (de Amerikaanse belastingdienst) een bericht naar buiten waarin stond beschreven dat virtuele valuta worden behandeld als bezit in plaats van als munteenheid of valuta in de Verenigde Staten. Ondanks dat in sommige gevallen digitale munteenheden, zoals Bitcoin, meer als valuta dan als bezit functioneren ziet de IRS deze als bezit. Dit heeft tot gevolg dat iedere transactie moet worden gerapporteerd en bijgehouden voor de Amerikaanse ‘Capital gains tax’, dit is een belasting die betaald moet worden zodra er winst wordt gemaakt op een investering. Iedere keer als Bitcoin wordt gebruikt om bijvoorbeeld een biertje te kopen in het café moet de eigenaar van de Bitcoins bijhouden of er winst is gemaakt op het punt dat de Bitcoins zijn verkocht voor de transactie. Deze Amerikaanse regelgeving heeft ervoor gezorgd dat Bitcoin voornamelijk wordt gezien als bezit en niet als valuta, hierna begon de discussie tussen Bitcoin en goud vrij snel.

De grootste verschillen tussen Bitcoin en goud

Bitcoin en goud zijn twee verschillende manieren om geld te investeren, ondanks diverse overeenkomsten zijn er ook belangrijke verschillen tussen de twee. De belangrijkste verschillen zijn:

• Bitcoin verleend zijn waarde aan pure monetaire vraag, Bitcoin heeft geen gebruiksgeval net als goud. Goud wordt namelijk ook gebruikt in sieraden en elektronica.

• Bitcoin is digitaal en leeft dus in cyberspace, goud is een fysiek goed dat kan worden aangeraakt en fysiek verhandeld.

• Bitcoin heeft een maximumhoeveelheid van 21 miljoen coins, dit limiet kan niet worden overschreden. Goud heeft geen maximum, er zal (waarschijnlijk) altijd goud worden gedolven uit de grond.

Welke is beter?

Om te kijken welk asset beter is kan er worden gekeken naar welke beter is in het fungeren als waardevaste investering (Store of value). Om dit te doen kijken we naar 11 verschillende aspecten van een asset die belangrijk zijn in het vormen van een goede Store of value. Deze onderdelen zijn:

Duurzaamheid

Met de duurzaamheid wordt bedoeld of het bezit voor langere tijden kan worden bewaard zonder dat het vergaat. Goud is hierin het beste edelmetaal omdat het niet roest, het gaat niet over de datum en het kan ook niet worden verwoest. Goud kan in principe de aarde in worden gestopt en over 100 jaar worden opgegraven zonder dat het significant zou zijn veranderd. Dit bewijst zich ook in het dat goud al duizenden jaren wordt gedolven waarvan het meeste nogsteeds bestaat. Naast goud is ook Bitcoin erg duurzaam, het zal blijven bestaan zolang het Bitcoin netwerk blijft bestaan. Ook Bitcoin kan niet over de datum, roesten of worden kapot gemaakt, dit komt doordat Bitcoin een digitaal goed is.

Draagbaarheid

Goud is over het algemeen moeilijk draagbaar. Als eerste is goud een zwaar goed, dit maakt het moeilijk mee te nemen. Ook is het transporteren duur en kan het lang duren, hierdoor duren transacties in fysiek goud ook lang. Als laatste is goud ook duur om op te slaan vanwege het gewicht en grootte bij grote hoeveelheden. Bitcoin verschilt hier doordat het een digitaal goed is. Het weegt niks, transacties kunnen worden gedaan met snelheid van het licht en voor slechts enkele centen worden uitgevoerd door het netwerk. Ook is Bitcoin makkelijk op te slaan, een simpele telefoon is al genoeg.

Fungibiliteit

De fungibliteit van een goed wordt bepaald in de mate van substituties. Voor iets om te kunnen fungeren als Store of Value moet het bezit wat iedereen heeft aan elkaar gelijk zijn, het zijn homogene goederen. Fungibiliteit lost de problemen op die zich voordoen in een ruileconomie waar mensen handelen zonder een monetair medium. Onroerend goed is niet fungibel: een hectare land aan het strand in de Hawaï kan niet worden vervangen door een hectare bevroren land in Siberië bijvoorbeeld. Elke bitcoin of satoshi kan hetzelfde worden behandeld. De fungibiliteit is echter niet perfect, aangezien de blockchain openbaar en traceerbaar is, zodat bepaalde satoshi's door regelgevers kunnen worden aangemerkt als besmet of onaanvaardbaar. Dit kan gebeuren in het zeldzame geval dat ze bijvoorbeeld voor illegale activiteiten werden gebruikt. Ook goud is niet perfect fungibel, ondanks dat het beter is dan bijvoorbeeld diamanten welke verschillende kwaliteiten en vormen kennen die impact hebben op de waarde. Ondanks dat heeft goud ook zijn problemen, de puurheid van goud is namelijk ook niet altijd gelijk door de verschillende karaten waaraan deze worden gemeten.

Deelbaarheid

Idealiter moet een Store of Value gemakkelijk in kleinere delen kunnen worden opgedeeld om het transactiepotentieel te maximaliseren. Een bitcoin kan worden onderverdeeld in 100.000.000 eenheden die satoshis worden genoemd. Tegenwoordig kost een enkele satoshi ongeveer €0,0005. Met andere woorden, €1 koopt ongeveer 2.000 satoshis. Dit maakt Bitcoin veel makkelijker deelbaar dan goud. Goud is namelijk lastiger te verdelen in kleine stukjes, stukjes goud van een gram zijn ongeveer zo klein als comfortabel handelbaar is, een gram kost echter meer dan €50. Dit maakt goud minder geschikt voor kleine transacties.

Schaarste

Schaarste is vrijwel zeker het belangrijkste kenmerk van een goede store of value. Bitcoin heeft een maximum van 21 miljoen coins, deze zullen allemaal zijn gemined in ~2140, dit maakt Bitcoin het schaarste goed dat ooit heeft bestaan. Bovenop de enorme schaarste van ‘slechts’ 21 miljoen coins zijn er ook al een heleboel coins ‘verloren’ gegaan, dit komt doordat mensen hun ‘private keys’ (toegangssleutel) kwijt raken of zijn overleden. Ook als we er vanuit gaan dat er geen één Bitcoin verloren is gegaan is het nogsteeds vele malen schaarser dan goud. Ten slotte is het toekomstige leveringsschema van bitcoin perfect bekend. Iets meer dan 90% van alle bitcoin die ooit zal bestaan, is al gemined (gemaakt) en 99% zal in 2035 zijn gemined. Een asset met een perfect schaars leveringsschema heeft nooit eerder bestaan. Goud is moeilijk te delven en er is naar verwachting een gelimiteerde hoeveelheid. Ondanks dat ook goud zeer schaars is heeft het 1 fatale fout, namelijk de vraag/aanbod-structuur. Als de prijs van goud namelijk stijgt, neemt de winstgevendheid van gouddelvers toe, dit zorgt ervoor dat deze delvers méér goud zullen proberen te delven door de prijsstijging. Dit heeft tot gevolg dat er meer goud de markt op zou komen, dit drukt de prijs weer omlaag. Bitcoin heeft dit probleem niet doordat het leveringsschema van het aanbod bekend is, een prijsstijging van Bitcoin heeft geen impact op hoe snel de Bitcoin miners deze Bitcoins zullen minen.

Verifieerbaarheid 

Om een goede Store of Value te zijn, moet het eenvoudig zijn om de authenticiteit te verifiëren en alle partijen bij een transactie vertrouwen te geven. De openbare blockchain van Bitcoin kan door iedereen, overal en onmiddellijk worden geverifieerd, zonder afhankelijkheid van derden en met wiskundige zekerheid. Ook goud is verifieerbaar, maar goud kan ook worden nagemaakt en de puurheid kan worden aangetast, dit kan de waarde twijfelachtig maken.

Weerstand tegen censuur

Het vermogen van een goed om de controle, confiscatie of censuur van een overheid of bedrijf te weerstaan, wordt een steeds belangrijkere factor om te kwalificeren als een betrouwbare Store of Value. Bitcoin blinkt uit in zijn censuurresistentie. Het is "permission-less" in de zin dat geen enkele externe interventie kan voorkomen dat een transactie wordt toegestaan ​​door het gedistribueerde peer-to-peernetwerk. Het in beslag nemen van een privésleutel van 12 of 24 woorden die in iemands hoofd kan worden bewaard, is ook erg moeilijk en inefficiënt op schaal. Zelfs Bitcoin ontwikkelaars, programmeurs en miners kunnen geen invloed uitoefenen op een gebruiker van het Bitcoin netwerk. Voor goud geldt dat overheden of bedrijven het bezit van goud en de overdracht ervan door de geschiedenis heen beperkt hebben voor burgers. Een bekend voorbeeld hiervan is in 1933 in de Verenigde Staten, tijdens ‘The Great Depression’. De overheid en president Franklin D. Roosevelt nam al het goud en alle munten in beslag via ‘Executive Order 6102’, waardoor burgers gedwongen werden te verkopen tegen ver onder de markttarieven. Onmiddellijk na ‘confiscatie’ stelde de regering een nieuwe officiële koers vast voor goud die veel hoger was, dit plan was onderdeel van de ‘Gold Reserve Act 1934’.

Geschiedenis

Goud werd 5000 jaar lang als betaalmiddel gebruikt over de hele wereld. Door de toenemende staatsschuld van de VS in de jaren 60 waren er open gesprekken tussen landen die zich zorgen maakten over het vermogen van de VS om hun schulden af te lossen. De gemeenschappelijke mantra van de VS was de "dollar was zo goed als goud", omdat die landen de dollar naar de goud konden converteren. 

Een toespraak die in 1965 werd gehouden door de Franse president Charles De Gaulle, waarin hij sprak over de Amerikaanse uitgaven en schulden, klinkt alsof hij vorige week had kunnen worden gehouden. Hij sprak over de 'dollarcrisis' omdat het de VS in staat stelt gratis schulden aan te gaan ten koste van andere landen, aangezien de VS kon betalen in gedrukte dollars.

Ondanks de enorme historie van goud heeft het voornamelijk in de 20e en 21e eeuw een zware tijd gehad met continue controversie van overheden.

Bitcoin heeft een zeer gelimiteerde historie als Store of Value en werd pas in 2009 gecreëerd. Dit zorgt ook (deels) voor de prijsvolatiliteit die Bitcoin ervaart.

Beschikbaarheid

Een ideale Store of Value hoeft niet professioneel te worden beheerd door deskundige personen of bedrijven en moet voor iedereen toegankelijk zijn. Bitcoin eist dit niet van zijn gebruikers. Eenmaal verworven en op de juiste manier beveiligd, heeft de eigenaar absoluut niets te doen totdat ze het uitgeven, verkopen of doorgeven aan hun nakomelingen. Het is niet managementintensief en het is een open monetair netwerk waartoe iedereen met een internetverbinding of telefoon toegang heeft.

Goud brengt, in tegendeel tot Bitcoin, redelijk veel kosten met zich mee. Lopende kosten voor het opslaan en beheren van goud kunnen snel oplopen, zeker bij kleine hoeveelheden goud. Dit zorgt er ook direct voor dat het minder beschikbaar is voor mensen die minder kunnen investeren, iets wat de beschikbaarheid niet ten goede is. 

Aanvaardbaarheid

Goud wordt geaccepteerd voor betaling in goudwinkels om te ruilen voor andere edele metalen. Voor realistische handel accepteren maar heel weinig plaatsen over de hele wereld goud als betaling, omdat het gedoe om het te verifiëren echt is en de beveiliging die nodig is om het te onderhouden en de aspecten af ​​te handelen het de moeite niet waard maakt. De kleinste verkochte eenheid is een gram voor iets meer dan €50. Voor minder dan dat kun je geen goudwissel doen. Als je aankopen niet in veelvouden van 50 komen, heb je misschien pech om wisselgeld te krijgen.

Bitcoin wordt al op duizenden locaties geaccepteerd, het is zelfs al een munteenheid in El Salvador. Er zijn beurzen over de hele wereld en sommige met directe koppeling naar een reguliere bank. De trend is dat meer bedrijven op de bitcoin-trein stappen, aangezien de technologie de toegang van de nieuwe generatie mogelijk maken. Het vertrouwen in de waarde die stabiel blijft of de verwachting van steeds hogere prijswaarden verhoogt ook de acceptatie ervan. Naarmate Wall Street investeerders een grote hoeveelheden geld in het systeem beginnen te investeren, zal het netwerkeffect het mogelijk maken om meer aandacht van meer bedrijven te krijgen, wat een domino-effect zal hebben voor degenen die het niet accepteren. 

Er is geen beweging om onze valuta terug te brengen naar de 18e eeuw met het verhandelen van fysiek goud, ook is het terugbrengen van een goud-standaard helaas niet in de smaak in de politiek in de meeste Westerse landen. 

Toekomst

Zowel goud als Bitcoin hebben een toekomst met onzekerheden, voornamelijk op het gebied van  milieu-impact die beide assets hebben.

Bitcoin gebruikt op het moment tussen de 138 en 205 TwH (Terawatt uur) energie per jaar op basis van schattingen van Cambridge Business School en Digiconomist. Ter vergelijking gebruikt heel Nederland ongeveer 110 TwH per jaar. Bitcoin gebruikt dus enorm veel energie op jaarbasis, hiervan is verreweg het meeste in de vorm van elektriciteit. Naar schatting komt van dit elektriciteitverbruik tussen de 40% en 75% voort uit hernieuwbare bronnen, Bitcoin heeft dus een relatief lage impact op het milieu. Ook kan de rest van het energieverbruik relatief simpel worden overgezet naar hernieuwbare bronnen, dit gebeurt ook al onder de miners vanwege de lagere lopende kosten die gebonden zijn aan het gebruik van hernieuwbare bronnen.

Goud gebruikt in tegenstelling tot Bitcoin tussen de 240 en 265 TWh aan energie, naar schatting komt bijna niks hiervan uit hernieuwbare bronnen voort. Naast het energieverbruik stoot de goudindustrie ook enorme hoeveelheden schadelijke stoffen uit. Voorbeelden hiervan zijn miljoenen tonnen giftig afval dat de oceaan in wordt gedumpt, horizonvervuiling door de enorme open kuilen waaruit goud wordt gewonnen, stoffen als zwavelzuur, lood, arseen, cadmium en ijzer die in de natuur terechtkomen, kwikproductie die nodig is om goud te scheiden van het sediment en als laatste enorme kapping van het Amazoneregenwoud om plaats te maken voor goud delvingen.